W czwartym numerze relacje między dwoma pozostałymi triumwirami, Oktawianem i Markiem Anthonym, napięły się przed ogłoszeniem otwartej wojny. Senat, za namową Guya, ogłosił, że nie do samego Marka, ale do Kleopatry, ale wszyscy doskonale wiedzieli, co to znaczy - kochający król Wschodu nie naraziłby kobiety na kłopoty, więc nadal miałaby miejsce masowa rzeź.
Anthony słyszał, że Włochy szaleją z powodu wygórowanych działań wojennych, więc chciał jak najdłużej przeciągnąć kampanię, mając nadzieję, że Oktawian pochłonie głodujący tłum. Nie można było jednak spotkać wroga w Egipcie - po drodze przebiegłemu „synowi Cezara” udało się nie tylko odpowiednio poprawić swoją pozycję, splądrowawszy wszystkie miasta, które spotkał, ale także zwabić mieszkańców na swoją stronę, ponieważ coś i zbudować zamki z powietrza Oktawian od dawna nauczył się makaronu na wdzięcznych uszach naiwnych słuchaczy.
Dlatego, jak zwykle, kontynuując realizację swoich planów, Anthony postanowił nie jechać do samych Włoch, ale kopał w Grecji, czekając na przeciwnika w dogodnym dla siebie miejscu, a nawet z przewagą liczbową.
Ale coś poszło nie tak. W czasie, gdy separatyści palili z Sycylii (patrz poprzednie wydania), Oktawian nie tylko zaczął z grubsza rozumieć, jak prowadzić operacje wojskowe, ale także pozyskał rozsądnych doradców, którzy chętnie zastosowali zdobyte umiejętności przeciwko konkurentowi swoich przełożonych.
Mark, mając nadzieję, że Guy spróbuje popłynąć do niego z całym tłumem, a następnie będzie mógł odciąć zapasy żywności, po czym wyśmieje głodującego wroga, nie przerywając picia, zje trzy gardła i baw się z Kleopatrą, był nieco zniechęcony. Prawdopodobnie nie było konieczne stosowanie dokładnie takiej samej taktyki, jaką zastosował Pompey kilka lat wcześniej - skąd wiedzieli, jak przeciw niej działać we Włoszech.
Zamiast ataku, którego oczekiwał Antony z północy, gdzie bliżej, szlachetni dowódcy marynarki oktawskiej zaczęli koszmarować swoje statki i bazy od południa, a następnie, korzystając z pomieszania różnych formacji Marka, wylądował niedaleko swoich głównych sił, zarówno morskich, jak i lądowych, w pobliżu Zatoki Ambraki .
W tym samym czasie Guy nie od razu zaatakował męża Kleopatry, woląc wybrać lepsze miejsce, suchsze i wyższe, rozstawić obóz ze wszystkimi udogodnieniami i usiąść tam, czekając na to, co stanie się dalej, pogardliwie plując.
Anthony był zmuszony czołgać się bliżej, mając nadzieję na przeciwnika ostatnią i decydującą bitwę, po której zakończył cyrk i wrócił do Egiptu, gdzie było ciepło. Tak jednak było. Oktawian siedział na szczycie i nie chciał wychodzić poza mury, nieco samobójcze było rzucenie się na atak, podczas gdy odważni Nachimowie i Nelsonowie w służbie Rzymu aktywnie zmniejszali liczbę statków pływających pod banderą Anthony'ego, dopóki nie opuścili tylko jednej grupy (choć znacznej, 200 jednostek) w tej samej zatoce, w której grali triumfy w podglądaczach.
Działania na morzu nie tylko wykorzystały przewagę Marka we flocie w rejonie liczb ujemnychale także zablokowali mu zapasy żywności z ciepłego Egiptu, po czym żołnierze Antoniego zaczęli narzekać i powoli przechodzić na drugą stronę - lepiej było cieszyć się ciepłem na ścianach niż siedzieć na bagnach pod ścianami i lizać czyjeś jedzenie. Siły sprzymierzone z Marku, które nie były mu bezpośrednio podporządkowane, również dotarły do Guya, ponieważ powietrze wyraźnie pachniało porażką.
Zdając sobie sprawę z wszystkich krytycznych niedogodności związanych z sytuacją, Anthony poszedł jedyną pozostałą ścieżką - rozpoczął bitwę morską w zatoce. Okazało się dziwne. Z jednej strony Markowi udało się przebić blokadę i przejść za linie wroga. Z drugiej strony nie skorzystał z tej sytuacji, ale po prostu i bez fanaberii prażonych z pełną parą w kierunku Egiptu. Plutarch uważał, że Kleopatra jako pierwsza podważyła swoje narty, a Anthony po prostu poszedł za nią, jakby przywiązany, pozostawiając całą flotę.
Po takim fiasku ci, którzy nie zostali zatopieni, szybko zdecydowali się poddać i przejść na stronę zwycięzcy, ponieważ ich dowódca opuścił pole bitwy, zanim stało się jasne, kto wygrał. Pozostające w Grecji jednostki lądowe nie zastanawiały się zbyt długo - Oktawian przynajmniej obiecywał pieniądze, a często nawet płacił. Azjaci, do których Mark wysłał wiadomość, gdy tylko wylądował, również odmówili - rozumiem, powiedzmy, ze swoją Kleopatrą, a my pójdziemy do Guy.
Anthony podrapał się w głowę, spojrzał na perspektywy, które czekają na niego w przyszłości, zebrał siły ... i kontynuował święto życia w Aleksandrii, próbując zapomnieć o wszystkich możliwych problemach i trudnościach. Wszyscy się domyślali, że zabawa nie trwa długo. Oktawian został nieco zatrzymany we Włoszech - podatki wciąż były zbyt wysokie, ale już w następnym roku przyjechał do Egiptu, aby dokończyć to, co zaczął. Mark próbował się bronić, ale jego wojownicy już widzieli, że postawili niewłaściwego konia, a nawet niewielkie zwycięstwa nic nie znaczyły. Wkrótce jego armia przeszła na stronę Rzymu i upadła Aleksandria.
Mark, poruszony plotkami o samobójstwie Kleopatry, próbował popełnić samobójstwo, ale tak naprawdę nie odniósł sukcesu, po prostu zadając sobie ciężką ranę. Kiedy okazało się, że królowa żyje, musiał zostać dostarczony do warownego pałacu na linach, aby Anthony mógł umrzeć obok tego, z którym mieszkał przez ostatnie lata. Sama Kleopatra, zdając sobie sprawę, że u Oktawiana liczba uwodzenia nie zadziała (a może naprawdę rozpacza nad Markiem) podążyła za swoim kochankiem kilka dni później.
Po dotarciu do Egiptu Guy rozwiązał pozostałe problemy spadkowe w swoim własnym stylu - stracił Cezariona i jego najstarszego syna Anthony'ego, pozbawił pozostałych praw i przekazał je swojej siostrze.
Po śmierci Marka Antoniego ostatnia wojna Republiki Rzymskiej dobiegła końca. To, co stało się z Rzymem, nie miało później nic wspólnego z republiką i demokracją, mimo że formalnie się nazywało. Oktawian samodzielnie rządził przez kolejne 44 lata, zbierając stanowiska, które dały mu maksymalną nieograniczoną władzę w prowincjach i samym mieście, i ustanawiając siebie „pierwszym spośród równych” obywateli. Pamiętając o błędzie Cezara, o królewskim tytule i boskości, nie jąkał się, ale różnica nie była zbyt duża, a orzechy były ciągle dokręcane.
Kiedy w 14 r. Zmarł Guy Julius Cezar Oktawian August, książę, ojciec ojczyzny, najwyższy papież i główne trybuny, przywrócenie republiki nie wchodziło w rachubę. Rzym całkowicie zamienił się w imperium. Być może trochę nie to, czego chcieli Brutus i Kasjusz, omawiając ich plan zabicia „dyktatora” 58 lat wcześniej.
Kolejna ważna zmiana w strukturze politycznej Rzymu nastąpi dopiero po 270 latach, kiedy Dioklecjan, pan i bóg wstąpią na tron.
Ale to zupełnie inna historia.
Przeczytaj resztę historii o dojściu Oktawiana do władzy:
- część 1 - triumwirat, 42–41 pne
- Część 2 - W jaki sposób Anthony i Octavian dzielili się mocą?
- część 3 - walka o władzę i eliminacja rywali
- część 4 - wojna Antoniego i Oktawiana
