Bazylika Santa Maria del Popolo w Rzymie jest wymownym świadectwem tego, że prawdziwe piękno jest często ukryte pod pustą pokrywą. Jego fasada nie przyciąga widoków wyrafinowanym wykończeniem ani nietypowymi kształtami, ale za ścianami skromnie wyglądającego budynku kryją się unikalne skarby.
Legendy i fakty
Budynek kościoła został zbudowany w 1470 roku. Wcześniej na jego miejscu stała rzymska kaplica z końca XI wieku. Bazylika zawdzięcza swoją nazwę starożytnej legendzie: wierzono, że kiedyś był grób Nerona, okrutnego prześladowcy chrześcijan. Wieki później topola wyrosła nad kryptą (populus łaciński), w którego koronach zgromadziły się stada kruków. Miejsce to było znane jako przeklęte, mieszczanie omijali je, aż w 1099 r. Pojawił się papież Paschal II Maryja Dziewica i rozkazał wyciąć drzewo. Papież natychmiast wypełnił wolę Najświętszego Theotokos i polecił wznieść w tym miejscu kaplicę nazwaną jej imieniem.
Inna wersja nie jest tak romantyczna: niektórzy historycy uważają, że nazwa pochodzi od frazy popolo romano („naród rzymski”), ponieważ świat zebrał fundusze na budowę kaplicy.
W 1277 r. Na polecenie papieża Grzegorza IX na miejscu kaplicy pojawił się mały kościół. Następnie w nim z bazyliki św. Jana Chrzciciela (Basilica di San Giovanni in Laterano), znajdującej się tutaj na wzgórzu na Lateranie, w Rzymie, przeniesiono ikonę Matki Bożej, stworzoną według legendy przez samego ewangelistę Łukasza. W rzeczywistości obraz Madonny został namalowany w XIII wieku w Sienie.
W 1250 r. Kościół przeszedł pod jurysdykcję zakonu św. Augustyna. Budynek był kilkakrotnie przebudowywany; przeszedł globalną rekonstrukcję w połowie XV wieku na polecenie papieża Sykstusa IV. Restrukturyzację przeprowadzono pod kierunkiem Andrei Bregno (Andrea Bregno) i Baccio Pontelli (Baccio Pontelli). Santa Maria del Popolo stała się jednym z pierwszych kościołów w Rzymie, w którego architekturze dominuje styl renesansowy. To wtedy bazylika nabrała formy, która przetrwała do dziś.
Wnętrze
Trzeba tylko przekroczyć próg, a spojrzenie otwiera się na luksusowe wnętrza, których nie zobaczysz w żadnej miejskiej katedrze.
Skromny na zewnątrz, poświęcony Najświętszej Dziewicy, kościół objawia się z najbardziej nieoczekiwanej strony. A kiedy dowiesz się, jakie wielkie arcydzieła zdobią ściany bazyliki i jakie wielkie nazwiska stoją za ich stworzeniem, zdajesz sobie sprawę, że przemijanie byłoby niewybaczalnym błędem.
Przez lata przy projektowaniu i aranżacji kościoła uczestniczyli Donato Bramante, Raffaello Santi, Andrea Breño. W połowie XVII wieku Giovanni Lorenzo Bernini (Giovanni Lorenzo Bernini) przeprowadził kolejną przebudowę bazyliki na dużą skalę; od tego czasu w jego dekoracji dominuje styl barokowy.
Chigi Chapel
Pośrednio każdy, kto nigdy nie był w Wiecznym Mieście, ale oglądał adaptację powieści Dana Browna Anioły i demony, zna kościół. Film jest częściowo osadzony w kaplicy Chigi. Nosi imię klienta, bankiera Agostino Chigi. Zaprojektował przyszły grób bogatego klanu Rafaela Santi; ozdobił kopułę kaplicy wykonaniem mozaiki. Do końca XVI wieku kościół zawierał także dwa obrazy mistrza. Sto lat później Bernini odbudował kaplicę na polecenie innego przedstawiciela klanu, kardynała Fabio Chigi, który później został papieżem Aleksandrem VII.
Prace Caravaggia w kaplicy Cherazi
Kaplica Cerasi jest związana z nie mniej znanym włoskim mistrzem, Caravaggio. Oto dwa jego oryginalne dzieła: „Nawrócenie na drodze do Damaszku” (alias „Nawrócenie Saula”) i „Ukrzyżowanie apostoła Piotra”.
„Nawrócenie Saula”, wykonane w stylu realizmu, jest jednym z najbardziej uderzających przejawów talentu Caravaggia. Nad ołtarzem wisi płótno Wniebowstąpienia Panny Marii autorstwa Annibale Carracci.
Pinturicchio w kaplicy della Rover
Warto zwrócić uwagę na kaplicę z rodzaju della Rovere (Della Rovere). Został zbudowany pod koniec XV wieku i namalowany przez Pinturicchio i jego uczniów. Pinturicchio zaprojektował Kaplicę Cybo, ale nie zobaczymy rezultatów jego pracy: pod koniec XVII wieku kaplica została zrekonstruowana przez naśladowcę Berniniego, architekta Carlo Fontana.
Inne kaplice
Kaplice Saibo-Soderini (Cybo-Soderini) lub kaplica Ukrzyżowania i Theodoli (Theodoli) nie są tak „popularne” wśród turystów, ale nie mniej interesujące. Pierwszy został zaprojektowany przez flamandzkiego artysty Petera van Linta (Pieter van Lint. Zawiera drewniany krucyfiks z XV wieku. Drugi jest wykonany w stylu manieryzmu rzymskiego i ozdobiony sztukaterią rzeźbiarza Giulio Mazzoni).
Ołtarz bazyliki zdobią dwa witraże autorstwa Francuza Guillaume da Marcillata. Są datowane na 1509 i dlatego są uważane za najstarsze w Rzymie. Sam ołtarz został wykonany przez Andreę Breño w latach 1472-1477.
Godziny otwarcia, jak się tam dostać
Bazylika znajduje się przy Piazza del Popolo, 12.
Kościół jest otwarty codziennie od 7:00 do 12:00 i od 16:00 do 19:00, w niedziele od 8:00 do 19:30. Wstęp jest bezpłatny.
Jak się tam dostać komunikacją miejską: jedź metrem linii A (czerwona) do stacji Flaminio lub Spagna, a następnie idź pieszo.
